Friol: De Miraz a Sobrado dos Monxes
Esta ruta forma parte do trazado do Camiño de Santiago, concretamente é a segunda etapa, que une o Primitivo co Norte.
Esta ruta forma parte do trazado do Camiño de Santiago, concretamente é a segunda etapa, que une o Primitivo co Norte.
Unha das alternativas do Camiño da Costa é a ruta de Friol a Sobrado dos Monxes, duns 25,5 quilómetros de distancia de sen caracterizada como fácil xa que é máis ou menos chá sen grandes altibaixos polo que se fai cómoda de percorrer. É a segunda etapa do itinenario que une o Camiño Primitivo co Camiño Norte. Estiman que o percorrido pode durar unhas catro horas. Trátase dun percorrido moi popular para mochilear, o sendeirismo e MTB.
Trátase dun percorrido que transcorre todo por carreiros, camiños e algún que outro tramo de pista. Escasamente ten dous quilómetros de asfalto. Todo iso nunha contorna totalmente natural rodeados de piñeirais e pradería.
Esta variante é unha moi boa alternativa para fuxir das aglomeracións dos Camiños oficiais, e non desmerece, en absoluto, de beleza en canto á súa contorna. Ademais contén dúas xoias do patrimonio, a Fortaleza de San Paio de Narla, en Friol, e o Mosteiro de Sobrado dos Monxes, como punto final da ruta.
A ruta arranca na localidade de Miraz, que é onde está uno dos albergues oficiais do Camiño. Sen dúbida, a primeira visita obrigada é a poderosa fortaleza de San Paio de Narla, que hoxe alberga a sección de etnografía do Museo Provincial de Lugo.
Trátase dunha fortaleza de orixe descoñecida reconstruída no século XVI. Ten un corpo central flanqueado pola torre da Homenaxe e por un gran torreón.
En 1939 é adquirida pola Deputación Provincial de Lugo que, en 1983, convértea en Museo histórico e etnográfico, trasladando a ela boa parte das coleccións etnográficas do Museo de Lugo.
Nas seccións de Etnografía contén, apeiros de labranza, utensilios para a preparación da la e o liño, cerámica popular e industrial, obxectos relacionados coa equitación e moito mías, e na Armería, armas brancas e de lume de diferentes épocas.
A planta baixa está formada polo patio, as cortes e a adega, acolle unha colección de útiles de traballos agrícolas, diversos obxectos de equitación e ferramentas para o tecido da la e o liño.
A planta primeira componse dunha cociña, un salón e outras estancias nas que podemos ver obxectos artísticos, mobiliario e enxoval doméstico. Na última planta, destaca unha cheminea renacentista, e desde alí pódese acceder ao almenado e contemplar a contorna da fortaleza.
A capela, do século XVIII, separada do edificio principal, ten planta cadrada con tellado a catro augas, contén no seu interior un retablo do século XIX.
En Miraz pode visitarse tamén a Torre de Santiago de Miraz, do século XV. Rematada a visita, pártese dunha pista que pasa por Outeiro, As Laxes e onde se toma unha senda á esquerda que atravesa toxeiras e bosquetes de pino.
O camiño continúa por A Braña, Portolamas, A Devesa e As Fontes, en San Mamede de Nodar, para facer unha pequena parada na Roxica.
O percorrido continúa por pequenas aldeas como Mantelle, A Cabana, Ledro, A Travesa de Ledro e Pedramaior. No Marco das Pías abandonamos a provincia de Lugo para entrar xa na da Coruña, xa que é onde empeza o tempo municipal de Sobrado. O nome de Marco é debido porque ata este pobo estaba o marco/marca/límite/fronteira xurisdicional do mosteiro cisterciense de Sobrado dos Monxes.
O camiño pasa polos lugares de Vilariño, O Mesón, A Esgueva, Muradelo, Nogueira e finalmente a Guitizá, onde se atopa a lagoa artificial de Sobrado, que foi declarada espazo húmido de interese europeo, ademais de ter innumerables bosques poboados especies autóctonas.
Continuamos camiño desde Guitizá e chegamos ao mosteiro cisterciense de Santa María de Sobrado. Espectacular monumento de estilos renacentista e barroco con estancias medievais como a cociña, a sala capitular e a capela de San Xoán. Fundado en 952 como mosteiro dúplice ou mixto, é dicir, para mulleres e homes, foi un dos grandes centros de poder de Galicia.