Desde a Plataforma Lugo en pé…na defensa do rural e a Plataforma Galicia Baleira -que aglutina as Federacións provinciais de Asociacións Veciñais Lucus Augusti de Lugo e Limiar de Ourense, respectivamente, reiteran a súa preocupación pola “grave problemática que a avespa velutina e a súa proliferación crecente supón para miles de persoas en Galicia, e máis concretamente nas provincias de Lugo e Ourense, ademais de supoñelo con notable intensidade para os sectores frutícola, vitivinícola e apícola”.
Explican tamén que non perciben desde a Xunta de Galicia que “estea a ofrecer solución, a pesar de denuncialo xa en anteriores ocasións”. O problema da avespa velutina remóntase a case un lustro atrás, cando, tras a súa chegada a España e a Galicia, multiplicouse exponencialmente, motivado pola falta de plans de prevención e erradicación.
Actualmente, como consecuencia, existen miles de niños de avespa velutina, ocasionando gravísimos problemas á contorna rural galego, ademais de ocasionar xa numerosas mortes de persoas tras sufrir picaduras. Ademais, pola falta de polinización das abellas, ás que ataca, están a verse seriamente danados os sectores frutícola, vitivinícola e apícola. En definitiva: están a lastrar o sector agrícola galego.
Desde estas plataformas, ademais de reiterar a súa preocupación e denuncia, presentaron unha serie de propostas. En primeiro lugar, e dirixida á Consellería de Presidencia da Xunta de Galicia, manifestan que o teléfono de Emerxencias (112), que é o indicado para chamar en caso de perigo por proximidade de niños, “resulta totalmente ineficaz a este respecto, xa que existen demoras de ata 3 e 4 meses en ser retirados devanditos niños de velutina, co consecuente prexuízo persoal e risco para as persoas da contorna”. Reclaman polo tanto a retirada dos niños en menor tempo. Neste caso, propoñen que se contrate novo persoal ou a empresas privadas para que o prazo de retirada de niños non supere, en ningún caso, as 48 horas.
A Consellería do Medio Rural da Xunta de Galicia propoñen o reparto masivo de trampas contra a velutina aos apicultores e lembran a importancia da prevención. Fan fincapé no feito de que os apicultores están a empregar medios rudimentarios -en ocasións, o uso de veleno-, “por carecer de asesoramento por parte da Consellería do Medio Rural da Xunta de Galicia, á que instamos a que estableza convenios de colaboración coas tres universidades de Galicia para potenciar a investigación e elaborar medios para combater a velutina.
De igual maneira, desde estas plataformas, piden respostas e indemnizacións para as persoas afectadas.
AXUDAS APÍCOLAS DA XUNTA
Por outra banda, O Diario Oficial de Galicia (DOG) publica hoxe a orde pola que se convocan preto de 1,5 millóns destinados ao sector apícola co obxecto de mellorar a súa competitividade a través da modernización e a optimización de equipamentos, así como para loitar contra a perda de poboación de abellas e outros insectos polinizadores como consecuencia da expansión de patoloxías; o incremento de especies inimigas, como a Vespa asiática; ou o cambio climático.
A Consellería do Medio Rural, a través da Dirección Xeral de Gandaría, Agricultura e Industrias Agroalimentarias, xestionará estas axudas cun orzamento total de 1.487.810 euros para actividades realizadas entre o 1 de agosto de 2023 e o 31 de xullo de 2024, ambos inclusive, período de duración dunha campaña apícola. Esta axuda está cofinanciada polo Feaga da UE ata un 50 %, o Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación (MAPA) ata un 25 % e a porcentaxe restante a Xunta de Galicia .
Poderán optar a estas axudas aquelas persoas físicas ou xurídicas, ou entidades sen personalidade xurídica, que sexan titulares de explotacións apícolas e que desenvolvan a súa actividade con anterioridade ao 1 de xaneiro, así como agrupacións de apicultores. O prazo para presentar as solicitudes será dun mes a partir de mañá, día seguinte da publicación da orde no DOG.
Entre os gastos subvencionables desta orde de axudas atópanse os servizos de asesoramento e asistencia técnica; os tratamentos contra a varroase; a adquisición de produtos para incrementar a vitalidade das colmeas en estados de risco para a supervivencia da colonia; a renovación e acondicionamento de ceras; a adquisición de material necesario para a captura, eliminación, disuasión e control da Vespa velutina ou de outras especies exóticas invasoras; ou os investimentos en equipamentos que permitan a adaptación a fenómenos climáticos adversos das explotacións apícolas, para a cría e adquisición de raíñas ou para a mellora de maquinaria. Ademais, tamén se inclúen aquelas accións destinadas a mellorar a orientación ao mercado e aumentar a competitividade, facendo maior fincapé na investigación, a tecnoloxía e a dixitalización; e sobre a posición dos apicultores na cadea de valor.
