Arranca un plan piloto, un sistema de trampeo para atrapar ás raíñas con atraínte en lugares específicos.
Hai agora 20 anos, alá por 2004 detectouse por primeira vez en Europa a presenza da avespa asiática, máis coñecida polo nome de avespa velutina, introducida no Vello Continente a través dun cargamento de madeira a bordo dun buque que descargou no porto francés de Bordeus. Oculta nesa madeira viaxaba un exemplar de raíña de avespa velutina con ovos fecundados e que foi a orixe da expansión desta especie invasora de insecto que en apenas dúas décadas logrou colonizar unha parte importante de territorio.
De feito crese que foi a través de Navarra e País Vasco como entrou na península ibérica, expandíndose rapidamente por todo o norte e chegando ata Galicia, onde atopou unha climatoloxía perfecta para a súa proliferación e onde nos últimos anos converteuse nun verdadeiro problema tanto ambiental como económico e social.
E é que o gusto das velutinas polas abellas autóctonas e pola froita madura ha posto en perigo non só a produción apícola e hortofrutícola en Galicia, senón que xerou un problema de seguridade polas súas potentes picaduras que feriron a un número importante de persoas, chegando nos casos máis extremos a provocar a morte da vítima. Ata unha decena de casos mortais segundo informacións publicadas a finais de 2023.
Esta avespa asiática, tamén coñecida como avespa asasina, converteuse nunha auténtica ameaza biolóxica para os ecosistemas naturais e, en especial, para os polinizadores e as plantas que dependen deles. É unha voraz consumidora de abellas e o seu impacto sobre os panais é demoledor. Salvo o ser humano, non ten ningún depredador, polo que a especie proliferou rapidamente en Europa e Asia Oriental.
Desde que se detectou a súa presenza en Galicia, comezou unha batalla para tentar frear a súa expansión e os efectos nocivos provocados, ao principio case sen medios para poder destruír os grandes niños que constrúen no verán, aínda que rapidamente constatouse o perigo desta medida polo ataque dos insectos, e improvisando trampas caseiras a base de calquera produto que as atraese, aínda que a risco de que nas trampas caesen todo tipo de insectos, o que provoca un dano maior no medio ambiente que o que se quere evitar.
É unha voraz consumidora de abellas e o seu impacto sobre os panais é demoledor. Salvo o ser humano, non ten ningún depredador
Así, nos últimos anos as administracións públicas, Xunta de Galicia e Concellos fóronse dotando en primeiro lugar de material protector adecuado para os servizos que desde Protección Civil, Bombeiros e a empresa mixta Seaga (Servizo Agrario Galego) son os encargados de acudir ás chamadas que se reciben polo avistamento dos grandes niños secundarios, só o ano pasado máis de 56.000 avisos que permitiron a destrución de máis de 26.500 niños.
E en segundo lugar, coa base científica e técnica que achegaron nos últimos anos as investigacións sobre esta especie realizadas nas tres universidades galegas e que están a dar como resultado unha estratexia planificada e coordinada na que se están introducindo novos sistemas para poder controlar a proliferación da especie.
Entre outras está, adiantar as medidas á primavera para tentar acabar coas raíñas antes de que poñan en marcha todo o ciclo reprodutivo e controlar a súa proliferación.
Ademais estanse probando plans piloto como o novo sistema de trampeo para atrapar ás raíñas con atraíntes moi específicos, evitando así prexudicar a outras especies de insectos”, antes de que estas raíñas poidan desenvolver os pequenos niños primarios na primavera que no verán darán lugar aos grandes, que chegan a ter miles de exemplares.
Unha trampeo que se realiza ademais en puntos xeolocalizados “xa que se constatou que é sempre nas mesmas zonas onde se produce a saída destes exemplares
INTELIXENCIA ARTIFICIAL
A intelixencia artificial (IA) podería converterse na solución para evitar a súa expansión. Un equipo de científicos da universidade de Exester, no Reino Unido, acaba de presentar VespAI, un sistema automatizado para a detección rápida desta especie. Conseguiron un sistema que detecta avespas asiáticas en tempo real –logrando unha enorme precisión–, que os atrae a unha estación de vixilancia, e que envía alertas de imaxes asociadas a través dun procesador remoto compacto.
A rápida identificación das velutinas con VespAI permite ás autoridades unha resposta inmediata.
