O Ministerio de Transportes, Movilidade e Axenda Urbana (Mitma), a través de Adif, adxudicou dous contratos cun valor global de 41 millóns de euros (IVE incluído) para o desenvolvemento das infraestruturas ferroviarias na provincia de Lugo.
O primeiro deles, por 22,3 millóns de euros, destinado á construción da nova estación de Lugo e á urbanización da súa contorna inmediata na zona da Praza Conde Fontao-Rúa Alta e Parque do Sagrado Corazón, enmarcada no acordo coa Xunta de Galicia e o Concello de Lugo.
O outro, por 18,6 millóns de euros, para a prolongación de 1,6 km cara ao leste da variante da Pobra de San Xiao. Esta actuación forma parte das obras de modernización do corredor ferroviario Ourense-Monforte de Lemos-Lugo, que conectará á capital lucense coa alta velocidade.
NOVA ESTACIÓN
O proxecto de construción da nova estación de Lugo inclúe un novo edificio de viaxeiros, un novo paso urbano peonil, a adecuación de plataformas e construción de marquesiñas, a urbanización da contorna da nova estación, a demolición do edificio de Correos, un paso inferior entre plataformas de uso exclusivo de viaxeiros e a remodelación do viario e accesos rodados na zona de Praza Conde Fontao – Rúa Alta.
A licitación desta obra xerou un gran interese entre as empresas construtoras e, entre as 20 ofertas presentadas, será a Construtora San José quen a desenvolva nunha execución compatible coa explotación ferroviaria.
O desenvolvemento da área de transporte intermodal e a súa contorna forman parte dos acordos alcanzados no convenio de colaboración, asinado entre Adif, a Xunta de Galicia e o Concello de Lugo.
A nova estación ferroviaria responderá o aumento do tráfico de trens e viaxeiros derivados da renovación da liña Lugo-Ourense, que conecta a cidade co corredor de alta velocidade.
O edificio de viaxeiros integrarase na praza intermodal, que conectará as estacións de ferrocarril e autobús. Tamén se construirá un novo paso inferior, destinado á comunicación entre plataformas, exclusiva para os usuarios do ferrocarril e un paso urbano peonil, que permitirá a conexión transversal, salvando a traza do ferrocarril entre o centro urbano e o parque do Sagrado Corazón. Esta conexión deseñouse con criterios de xénero, eliminando espazos residuais e potenciando a iluminación e visibilidade.
Así mesmo, estará dotada dun carril bici e ramplas integradas nunha contorna axardinada que a farán accesible e integrada no espazo urbano. Desta forma, quedarán conectados ambos os lados da canle ferroviaria, incluídos os seus accesos, os elementos de comunicación vertical e a urbanización asociada. A súa execución, coordinarase co resto das administracións.
Adif executará a urbanización do exterior da estación e a conexión do paso urbano peonil coa contorna na zona de Praza Conde Fontao-Rúa Alta e Parque do Sacro Corazón, actuando con criterios de sustentabilidade ambiental. Á súa vez, adecuará o cerramento da estación para evitar accesos indebidos á zona de vías e plataformas e levará a cabo a remodelación do viario e accesos rodados na zona da Praza Conde Fontao-Rúa Alta.
Pola súa banda, a Xunta de Galicia executará a estación de autobuses e un novo aparcamento subterráneo -proxectado por Adif-, que duplicará o número de prazas actuais.
Prolongación da variante da Pobra de San Xiao
A variante da Pobra de San Xiao (7,2 km), no tramo Monforte de Lemos-Lugo da liña León-A Coruña, é unha solución en explotación desde 2018 que contribúe a incrementar a seguridade e a permeabilidade da liña -ao suprimir 14 pasos a nivel do anterior trazado- e reducir os tempos de viaxe do percorrido.
O trazado conta con dous túneles (As Cortes, de 520 m, e Torrente, de 1,4 km) e catro viadutos de entre 145,5 e 630 m de lonxitude, ademais de catro pasos inferiores e un paso superior na intersección coa estrada LU-546.
Os traballos de ampliación non afectarán á circulación ferroviaria e comprenden, entre outras, a construción de nova plataforma e a conexión coa infraestrutura existente; a montaxe de vías auxiliares para situacións provisionais e de traballo; a execución e reposición de instalacións de seguridade e comunicacións; e o izado de postes de catenaria, execución e reposición da electrificación.
Así mesmo, abordarase o ripado (desprazamento lateral) de vía para a conexión coa nova plataforma entre os puntos quilométricos 1/586,6 e 1/677,8, e o desmonte de vías auxiliares e do tramo que quedará en desuso.
A prolongación da variante -que pasará a ter 9 km con esta actuación- foi adxudicada á Unión Temporal de Empresas (UTE), integrada por Comsa e Civis Global.
Desta forma, Mitma segue impulsando a renovación do 117 km do tramo Ourense-Monforte de Lemos-Lugo que, desde Ourense, conecta co corredor de alta velocidade a Galicia, mellorando os seus parámetros de fiabilidade, confort e tempos de viaxe.
Ambos os proxectos, tanto o da nova estación como a renovación da liña e as actuacións de modernización, mantemento e conservación que se realizan na rede convencional contribúen ao cumprimento de varios dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS). Entre eles, o 9 (promoción de infraestruturas fiables, sostibles e de calidade) e o 11 (acceso a sistemas de transporte seguros, accesibles e sostibles).
FINANCIAMENTO
No que se refire á estación de Lugo, o Ministerio de Transportes, Movilidade e Axenda Urbana (Mitma), a través de Adif, financiará a totalidade do investimento destinado ao novo edificio de viaxeiros da estación de ferrocarril, o 60% do paso urbano peonil, a urbanización da contorna inmediata da actuación e a remodelación do viario e accesos rodados e o 62,5% do aparcamento subterráneo baixo a nova estación de autobuses. A Xunta de Galicia asumirá o 100% da nova estación de autobuses e o 37,5% do novo aparcamento subterráneo. O Concello de Lugo financiará o 40% das actuacións de trama urbana: paso inferior, urbanización da contorna e remodelación do viario e accesos rodados.
A actuación poderá ser cofinanciada polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional (FEDER) no marco do Programa Operativo FEDER Galicia 2021-2027.
Pola súa banda, a execución do proxecto de construción da Variante da Pobra de San Xiao vai contar con fondos da Unión Europea-NextGenerationEU, a través do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia (PRTR).
