Lara Méndez, alcaldesa de Lugo, foi elixida presidenta do Eixo Atlántico na Asamblea Xeral celebrada en Santiago de Compostela no 30º aniversario da entidade.
A Asamblea Xeral aprobou o programa para 2022 centrado en 5 eixos prioritarios: cohesión social, sostibilidade urbana, innovación, desenvolvemento económico e internacionalización. Os representantes dos 39 municipios e deputacións que integran o Eixo Atlántico aprobaron tamén un presuposto de máis de 4 millóns e medio de euros.
A Asamblea, a primeira presencial tras a pandemia, celebrouse en Santiago de Compostela como recoñecemento ao Camiño de Santiago e ao sector turístico, un dos máis castigados pola pandemia e que vai xogar un papel importante na recuperación económica.
Na Asamblea aprobouse o informe de xestión política do presidente salinte e alcalde de Braga, Ricardo Rio, recoñecéndoselle o extraordinario traballo realizado nas condicións, probablemente, máis difíciles nos 30 anos de vida do Eixo Atlántico xa que lle tocou xestionar os dous anos de pandemia e a consecuente paralización das actividades. A pesar diso, durante a súa presidencia desenvolvéronse accións altamente innovadoras a nivel europeo como a conferencia de alcaldes e expertos de alto nivel de Pontevedra. Nesta reunión aprobáronse modelos e estratexias para xestionar as consecuencias ocasionadas no económico e no social das cidades tras a pandemia.
Durante a presidencia de Ricardo Rio tamén se iniciou o proceso de internacionalización do Eixo Atlántico con 5 proxectos aprobados e financiados pola Comisión Europea en Asia, Canadá e América do Sur.
Para Ricardo Rio: “O tempo é algo que non flúe sen que nel debamos deixar a nosa marca, o noso traballo e o noso espírito crítico e decidido, sendo esta a mellor herdanza e futuro que podemos deixar ás próximas xeracións. O período no que, con extremo orgullo e determinación, liderei os destinos do Eixo Atlántico foi significativo e espero que as bases lanzadas nos proxectos ata aquí desenvoltas, sexa unha plataforma prolífica para o destino do Eixo Atlántico con evidentes vantaxes para toda a eurorrexión e os seus cidadáns. Xuntos continuaremos sendo máis fortes”.
A Asamblea recoñeceu especialmente o esforzo na coordinación e no intercambio de información realizado polo Eixo Atlántico durante o confinamento, as xestións co Goberno de Portugal e a Xunta de Galicia para minorar as limitacións dos gobernos sobre a mobilidade entre poboacións de ambos lados da fronteira. Especialmente, valorouse a creación das comisións políticas que garanten a participación activa de todos os alcaldes e alcaldesas na identificación das actuacións para saír da crise, así como una estratexia conxunta para a xestión dos Fondos Next Generation.
O programa para 2022 aprobado na Asamblea Xeral impulsa un conxunto de propostas en sintonía coa nova política da Unión Europea, e os seus instrumentos financeiros para o período de 2021-2027. O Plan de Mobilidade Urbana Sostible, o mapa de cohesión social, o Plan de Sostibilidade Urbana e o Plan de Descarbonización do Sistema Urbano do Eixo Atlántico, entroncan co Pacto Verde Europeo, o Nuevo Bauhaus ou as medidas enerxéticas que a Comisión Europea está desenvolvendo.
Entre isto, o Eixo Atlántico presta especial atención a plans enerxéticos que melloran a competitividade e favorecen o descenso dos prezos da enerxía, a calidade do aire e a prevención da contaminación atmosférica, causante dun elevado número de casos de cancro de pulmón.
Igualmente, nos próximos meses presentarase o primeiro informe socioeconómico do Eixo que constitúe unha fotografía en alta definición da situación social e económica das cidades e do territorio tras a pandemia.
No ámbito do desenvolvemento económico continuarase o diálogo cos gobernos para a mellora das conexións ferroviarias e a conexión vertical Lisboa- Coruña coa saída sur de Vigo e a nova liña ferroviaria Oporto Vigo, complementaria da liña do Miño. Así mesmo, verificarase que o AVE galego cumpra todos os parámetros dun tren de Alta Velocidade de última xeración. Tamén se vixiará que a chegada do AVE non oculte outras necesidades pendentes dende fai moito tempo e que cada vez son máis urxentes.
A dixitalización e o turismo constitúen actuacións prioritarias no programa co desenvolvemento de conceptos promovidos polo Eixo Atlántico nos seus 30 anos: o turismo trasfronteirizo e o turismo de autor.
Finalmente, a cultura, a educación e o deporte, señas de identidade do Eixo Atlántico, contribuirán á reconstrución do tecido cultural e da cohesión social tras a pandemia.
Toda esta experiencia constituirá o contido das estratexias de internacionalización que promove a posta en valor das experiencias máis innovadoras das cidades no plano internacional (con especial interese con cidades de Asia e América, tanto do Norte, como do Sur), así como o impulso a novos proxectos conxuntos cofinanciados pola Comisión Europea.
A alcaldesa de Lugo, Lara Méndez, agradeceu a confianza posta nela para presidir a nova etapa do Eixo Atlántico, “que será de especial transcendencia porque os concellos afrontamos enormes retos derivados da crise sanitaria, social e económica post pandemia, e se nos abre agora unha oportunidade única cos fondos europeos para camiñar cara unha transformación real dos nosos territorios para saír reforzados. As entidades locais debemos traballar unidas e situar a nosa influencia no ámbito que lle corresponde xa que fomos as que contivemos os efectos máis perniciosos da pandemia, e somos as que temos a capacidade de coñecer as necesidades e de axilizar a execución das respostas”.
Pola súa parte, o Secretario Xeral, Xoan Vázquez Mao, resaltou o feito de que tras unha crise económica que afectou de maneira singular a Portugal e España e unha pandemia, “o Eixo Atlántico continúa en primeira liña con novas incorporacións de municipios, como máis cidades que solicitaron a súa adhesión; cun programa e un presuposto consolidado máis ambicioso, incluso por encima de anos anteriores á pandemia ao que se une a súa posición de liderado en Asia e América”.
